Aerosols

         

บทความโดย ภัทราภรณ์  แซ่เตี้ยว (07/10/14)

              อนุภาคขนาดเล็กมากที่ลอยอยู่นอากาศนั้นมีอยู่หลากหลายชนิด เช่น ควันจากการผลิตพลังงานหรือโรงงานอุตสาหกรรม ฝุ่นละอองจากดินที่กระจายอยู่ในชั้นบรรยากาศ ละอองลอยของเกลือทะเลในมหาสมุทรต่างๆ ฝุ่นละอองที่เกิดจากปฎิกิริยาเคมีแสง(Photochemically formed particle) และเมฆในบรรยากาศที่เกิดจากละอองน้ำและเกล็ดน้ำแข็งรวมตัวกันเป็นกลุ่ม อนุภาคเหล่านี้จะส่งผลกระทบที่แตกต่างกัน ซึ่งไม่เพียงแค่ส่งผลกระทบต่อการมองเห็นและสภาพภูมิอากาศ แต่ยังส่งผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตอีกด้วย แอโรซอล (Aerosols) คืออนุภาคในบรรยากาศดังที่ยกตัวอย่างมานั่นเอง เราสามารถจำกัดความ Aerosols ได้ว่า อนุภาคของแข็งหรือของเหลวที่เป็นละอองฟุ้งกระจายในอากาศ Aerosols นั้นมี 2 phase ประกอบด้วย particles หรือ ฝุ่นละออง และ ก๊าซที่มีลักษณะแขวนลอยในบรรยากาศ ซึ่งประกอบด้วยหลายปรากฎการณ์ เช่น dust, fume, smoke, mist, fog, haze, clouds and smog

Cloud หรือ เมฆ คือ aerosol ที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า

Dust (ฝุ่น) เกิดจากการแตกกระจายของวัตถุที่เป็นของแข็งจากการบดหรือย่อยวัสดุ อนุภาคฝุ่นจะมีขนาดตั้งแต่ submicrometer ถึง มากกว่า 100 ไมครอน

Fume เกิดจากการควบแน่นของไอร้อนและวัสดุที่เป็นของแข็ง  โดยมักจะมีขนาดน้อยกว่า 0.05 ไมครอน

Haze คือ เมฆหมอก ซึ่งเป็นลักษณะของอากาศที่ประกอบด้วยอนุภาคขนาดเล็กที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่าจำนวนมากล่องลอยอยู่ทั่วไป ทำห้มองเห็นอากาศเป็นฝ้าขาว ดังนั้นจะทำให้ทัศนวิสัยลดลง

Mist and Fog เกิดจากการแตกกระจายของของเหลวโดยการกระทำด้วยกลไกทางกายภาพหรือจากการควบแน่นของไอระเหย (Vapours) มีขนาดตั้งแต่ Submicrometer ถึงประมาณ 200 ไมครอน

Smog หรือ ควัน เป็นอนุภาคที่เกิดจากการรวมตัวของของแข็งและของเหลวขนาดเล็ก โดยเกิดขึ้นจากกระบวนการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของวัสดุคาร์บอน โดยทั่วไปจะมีขนาดอนุภาคน้อยกว่า 1 ไมครอน

Spray คือละอองลอยที่เกิดขึ้นโดยกลไกที่ทำให้ของเหลวแตกออกเป็นละอองเล็กๆ อนุภาคจะมีขนาดใหญ่กว่าระดับ Micrometer เล็กน้อย

ref.Aerosol technology, second edition. By William C Hinds. 1999. Chicester: John Wiley.